วิธีตรวจสอบสภาพอุปกรณ์เครื่องมือช่างแอร์แต่ละชิ้น เพื่อดูแลรักษาเครื่องมือให้ใช้งานได้ยาวนานยิ่งขึ้น

การดูแลอุปกรณ์เครื่องมือช่างแอร์เป็นสิ่งสำคัญมาก เพราะอุปกรณ์เหล่านี้ต้องใช้ทำงานหนักอยู่เสมอ ถ้าอุปกรณ์เสียหายหรือสึกหรอ ก็จะทำให้การทำงานล่าช้าหรือเกิดอันตรายได้ เครื่องมือบางชิ้นมีราคาแพง ถ้าใช้งานอย่างระมัดระวังและตรวจเช็กสภาพอยู่เสมอ จะช่วยยืดอายุการใช้งานได้อีกนานหลายปี มาลองเรียนรู้วิธีตรวจสอบเครื่องมือช่างแอร์แบบง่าย ๆ และวิธีเก็บรักษาอย่างถูกต้องกัน

ประแจ

ประแจเป็นอุปกรณ์ที่ใช้ขันน็อตหรือข้อต่อ ตรวจสอบประแจโดยดูว่ามีสนิมขึ้นหรือไม่ ฟันประแจต้องไม่สึกหรอ เพราะถ้าฟันสึกจะทำให้ขันน็อตไม่แน่น หรืออาจทำให้น็อตเสียหายได้ หลังใช้งานควรเช็ดประแจให้แห้ง ถ้ามีน้ำหรือคราบมันติดอยู่ควรใช้ผ้าสะอาดเช็ดออก แล้วทาน้ำมันบาง ๆ กันสนิม จากนั้นเก็บไว้ในกล่องเครื่องมือให้เรียบร้อย

ไขควง

ไขควงเป็นอุปกรณ์ที่ใช้ขันสกรูหรือน็อตเล็ก ๆ ตรวจสอบไขควงโดยดูว่าปลายไขควงยังตรงอยู่หรือไม่ ถ้าปลายบิดงอจะทำให้ขันสกรูไม่แน่น หรืออาจทำให้สกรูเสียหาย ด้ามจับไขควงควรอยู่ในสภาพดี ไม่มีรอยแตก เพราะถ้าด้ามแตกอาจทำให้มือบาดเจ็บได้ หลังใช้เสร็จควรเช็ดให้สะอาดและเก็บเข้ากล่อง

ชุดบานแฟร์

ชุดบานแฟร์ใช้สำหรับบานปากท่อทองแดงให้ขยายออกเพื่อเชื่อมต่อท่อได้แน่นหนา ตรวจสอบก่อนใช้ว่าตัวจับท่อยังล็อกได้แน่น ไม่มีรอยแตกหรือบิ่น หัวบานแฟร์ต้องหมุนได้ลื่น ไม่ติดขัด เพราะถ้าบานได้ไม่ดีจะทำให้ท่อรั่วได้ง่าย หลังใช้งานควรเช็ดคราบน้ำมันออกให้สะอาด ทาน้ำมันกันสนิมตรงเกลียวหมุนแล้วเก็บใส่กล่องให้เรียบร้อย

• ก่อนใช้งานควรตรวจดูแคลมป์จับท่อว่าล็อกได้แน่น ขอบฟันจับไม่ลื่นหรือบิ่น เพราะถ้าฟันจับสึกจะทำให้ท่อหลุดเวลาออกแรงบาน
• หัวบานแฟร์ต้องหมุนได้ลื่นสม่ำเสมอ ไม่มีเสียงฝืดหรือติดขัด ควรหยอดน้ำมันเครื่องบาง ๆ ตรงเกลียวหมุนหรือจุดหมุนทุกครั้งหลังใช้งาน
• ถ้ามีเศษโลหะหรือฝุ่นเกาะตามร่องเกลียวให้ใช้แปรงขนอ่อนปัดออกเบา ๆ เพื่อไม่ให้เกลียวสึก
• หลังใช้งานควรใช้ผ้าสะอาดเช็ดคราบน้ำมันหรือเศษโลหะออกให้หมด อย่าเก็บทั้งที่ยังเปื้อนน้ำมันหนา เพราะจะจับฝุ่นง่าย
• ควรเก็บชุดบานแฟร์ในกล่องพลาสติกหรือกล่องเครื่องมือที่บุโฟมหรือผ้ากันกระแทก เพื่อป้องกันการกระแทกหรือหล่นเสียรูป
• อย่าเก็บในที่อับชื้น เพราะความชื้นจะทำให้เกิดสนิมบนหัวเกลียวหรือฟันจับท่อได้ง่าย

คีม

คีมมีหลายแบบ เช่น คีมปากจิ้งจก คีมปากแหลม คีมตัดลวด ก่อนใช้งานควรตรวจดูว่าข้อต่อของคีมแน่นหรือไม่ มีสนิมขึ้นตรงข้อต่อหรือเปล่า ถ้าคีมตัดลวดควรดูว่าปากคมยังตัดได้ดี ถ้าปากคมบิ่นจะทำให้ตัดยากขึ้น หลังใช้งานควรหยอดน้ำมันตรงข้อต่อเล็กน้อยเพื่อให้เปิด-ปิดง่ายและป้องกันสนิม

เกจวัดน้ำยาแอร์

เกจวัดน้ำยาแอร์เป็นอุปกรณ์สำคัญ ใช้ตรวจวัดแรงดันน้ำยาแอร์ ตรวจสอบโดยดูว่าสายเกจไม่มีรอยรั่วหรือรอยแตก หน้าปัดเกจควรอ่านค่าได้ชัดเจน ถ้าเกจมีน้ำมันหรือน้ำซึมเข้าไปอาจทำให้เข็มวัดเพี้ยนได้ เก็บเกจในกล่องแข็งแรงและห่างจากความชื้น

เครื่องเช็ครั่ว

เครื่องเช็ครั่วใช้ตรวจหาจุดรั่วในระบบแอร์ ซึ่งบางครั้งตาเปล่าอาจมองไม่เห็น ตรวจสอบว่าเครื่องทำงานได้ตามปกติ แบตเตอรี่หรือไฟยังเพียงพอ ถ้าเป็นชนิดหัวตรวจฟังเสียงต้องเช็กว่าหัวฟังไม่มีสิ่งอุดตัน ถ้าเป็นชนิดพ่นฟองสบู่ให้ใช้สารที่ไม่หมดอายุ หลังใช้งานควรเช็ดหัวเครื่องให้สะอาดแล้วเก็บใส่กล่องกันฝุ่นและกันกระแทก

• ถ้าใช้แบบฟองสบู่ ต้องเก็บสารฟองสบู่ในภาชนะที่ปิดมิดชิด อย่าให้สารปนเปื้อนฝุ่นหรือหมดอายุ เพราะสารหมดสภาพจะเกิดฟองได้ไม่ดี ทำให้หาจุดรั่วไม่เจอ
• ถ้าใช้เครื่องตรวจรั่วระบบอิเล็กทรอนิกส์ ให้ตรวจสอบแบตเตอรี่หรือไฟว่ามีพอ ไม่อ่อนจนทำงานเพี้ยน หมั่นเช็กสายไฟว่าต่อสนิท ไม่ขาดใน
• หัวเซ็นเซอร์ต้องสะอาด ไม่มีฝุ่นหรือคราบน้ำมันเกาะ เพราะสิ่งสกปรกจะรบกวนการตรวจจับการรั่วของน้ำยาแอร์ได้
• ควรเช็ดหัวเซ็นเซอร์และตัวเครื่องด้วยผ้าแห้งหรือผ้าไมโครไฟเบอร์ อย่าใช้น้ำเปล่าหรือสารเคมีรุนแรง เพราะอาจทำให้วงจรเสียหาย
• หลังใช้ควรเก็บใส่กล่องแข็งแรง บุโฟมหรือฟองน้ำกันกระแทก เพื่อป้องกันเครื่องเสียหายตอนขนย้าย
• ควรเก็บในที่แห้ง อุณหภูมิไม่ร้อนจัด ไม่ชื้น เพราะความชื้นจะทำให้แผงวงจรขึ้นสนิมและไฟฟ้าลัดวงจรได้ง่าย

ปั๊มสูญญากาศ

ปั๊มสูญญากาศใช้ดูดอากาศออกจากระบบแอร์ ตรวจสอบโดยดูว่าปั๊มมีเสียงดังผิดปกติหรือไม่ ถ้ามีน้ำมันในปั๊มต้องเปลี่ยนตามระยะเวลาที่กำหนด ปั๊มที่มีน้ำมันเก่าอาจดูดอากาศได้ไม่ดี หลังใช้งานควรเก็บในที่แห้ง ไม่วางใกล้ความร้อนหรือแดดจัด

เครื่องชั่งน้ำยาแอร์

เครื่องชั่งน้ำยาแอร์ต้องแม่นยำ ตรวจสอบด้วยการชั่งน้ำหนักสิ่งของที่มีน้ำหนักแน่นอน ถ้าอ่านค่าเพี้ยนต้องนำไปปรับเทียบหรือซ่อมแซม หลีกเลี่ยงการวางสิ่งของหนักเกินขีดจำกัด เพราะจะทำให้เครื่องชั่งเสียได้ง่าย หลังใช้ควรเก็บในกล่องกันฝุ่นและกันกระแทก

สว่านไฟฟ้า

สว่านไฟฟ้าหรือสว่านแบตเตอรี่ใช้เจาะผนังและพื้น ตรวจสอบโดยดูว่าสว่านทำงานได้ปกติ ปุ่มกดหมุนได้ไม่ติดขัด ดอกสว่านยังคม ไม่หักหรืองอ หลังใช้งานควรเป่าฝุ่นออกจากตัวสว่าน เก็บดอกสว่านแยกไว้ให้เรียบร้อย และชาร์จแบตเตอรี่ให้เต็มเพื่อพร้อมใช้งาน

ตลับเมตรและระดับน้ำ

ตลับเมตรและระดับน้ำใช้วัดระยะและความเรียบร้อยของการติดตั้ง ตรวจสอบตลับเมตรว่าเส้นไม่ขาดหรือบิดเบี้ยว ระบบล๊อกสายวัดยังทำงานได้ดี ระดับน้ำต้องไม่มีฟองอากาศที่ผิดปกติ เพราะจะทำให้วัดได้ไม่ตรง หลังใช้ควรเก็บให้ห่างจากความร้อนและความชื้น

เทปพันสายไฟและเทปพันเกลียว

เทปพันสายไฟและเทปพันเกลียวเป็นของสิ้นเปลือง ควรดูว่าเทปยังมีความเหนียว ไม่กรอบหรือแห้ง ถ้าเทปเสื่อมสภาพควรเปลี่ยนใหม่ทันที เก็บเทปในกล่องที่ปิดมิดชิดเพื่อไม่ให้ฝุ่นหรือความชื้นทำให้เทปเสื่อมเร็ว

ปืนยิงซิลิโคน

ปืนยิงซิลิโคนใช้ยิงกาวหรือซิลิโคนเพื่ออุดรอยรั่ว ตรวจสอบโดยลองกดไกว่าทำงานได้ปกติ หมั่นล้างคราบซิลิโคนที่ค้างอยู่ อย่าให้กาวแข็งอุดตันในหัวฉีด เก็บในที่แห้งและหลีกเลี่ยงการกระแทกแรง

เบนเดอร์ดัดท่อ

เบนเดอร์ดัดท่อเป็นอุปกรณ์ช่วยดัดท่อทองแดงให้โค้งได้มุมที่ต้องการโดยที่ท่อไม่หักหรือยุบ ตรวจสอบว่าตัวเครื่องไม่แตกหัก กลไกหมุนดัดท่อยังทำงานได้ปกติ ไม่มีสนิมหรือคราบมันทำให้ลื่น มือจับต้องไม่แตกหรือโยกหลวม หลังใช้ควรเช็ดฝุ่นออกและทาน้ำมันบาง ๆ เพื่อป้องกันสนิม จากนั้นจัดเก็บในที่แห้ง

• ก่อนใช้ควรเช็กแกนดัดท่อและล้อเลื่อนว่าหมุนได้ลื่น ไม่ติดขัด ตรวจดูรอยร้าวหรือรอยแตกของตัวเครื่อง เพราะการดัดท่อต้องใช้แรงมาก ถ้าตัวเครื่องมีรอยแตกอาจหักกลางคันได้
• จุดหมุนและแกนดัดควรหยอดน้ำมันเครื่องบาง ๆ เพื่อให้หมุนลื่น ลดแรงเสียดสีและป้องกันการสึกกร่อน
• มือจับควรอยู่ในสภาพดี จับแล้วไม่โยกหลวม ถ้ามือจับหลวมอาจหลุดตอนออกแรงดัด ทำให้ท่อบุบหรือคนใช้บาดเจ็บได้
• หลังใช้ควรเช็ดฝุ่น เศษโลหะ เศษน้ำมันออกจากตัวเครื่องให้หมด ใช้ผ้าแห้งเช็ด ไม่ควรใช้น้ำล้างโดยตรงเพราะอาจทำให้เกิดสนิม
• ควรเก็บในที่แห้ง ไม่วางกองรวมกับอุปกรณ์หนักอื่น ๆ เพราะจะเกิดรอยบุบรอยแตกง่าย
• ถ้ามีกล่องเก็บเฉพาะของเบนเดอร์ดัดท่อจะดีมาก เพราะช่วยกันกระแทกและกันฝุ่นได้ดี

บันไดพับหรือบันไดอลูมิเนียม

บันไดเป็นอุปกรณ์ที่ช่วยให้ทำงานติดตั้งแอร์ในที่สูงได้อย่างปลอดภัย ควรตรวจสอบว่าข้อต่อของบันไดแน่น ไม่มีสนิมหรือบันไดหักงอ เมื่อกางบันไดต้องล็อกได้มั่นคง เพื่อป้องกันการลื่นหรือหักพับกะทันหัน หลังใช้งานควรเช็ดฝุ่นและเก็บในที่แห้ง

อุปกรณ์ป้องกันส่วนบุคคล

ถุงมือ แว่นตา หน้ากาก รองเท้าหัวเหล็ก ช่วยป้องกันอันตรายจากเศษวัสดุหรือไฟฟ้า ตรวจสอบว่าอุปกรณ์ยังอยู่ในสภาพสมบูรณ์ ไม่มีรอยฉีกขาดหรือแตกหัก หลังใช้งานควรล้างหรือทำความสะอาดตามชนิดของอุปกรณ์ แล้วเก็บในที่แห้ง

กล่องใส่อุปกรณ์

กล่องเครื่องมือช่วยให้จัดเก็บอุปกรณ์ได้เป็นระเบียบ ป้องกันการกระแทกและหายสูญหาย ตรวจสอบกล่องให้แข็งแรง ฝาปิดและล็อกใช้งานได้ดี อย่าวางของหนักทับบนกล่องเพื่อป้องกันแตกหัก

การตรวจสอบสภาพอุปกรณ์ช่างแอร์เป็นสิ่งที่ทำได้ไม่ยาก แค่หมั่นเช็กอยู่เสมอ ทำความสะอาด และเก็บให้ถูกวิธี อุปกรณ์ก็จะอยู่กับการใช้งานได้อีกนาน ไม่เสียเงินซื้อใหม่บ่อย ๆ และช่วยให้ทำงานได้ปลอดภัยและมีประสิทธิภาพมากขึ้น ความใส่ใจเพียงเล็กน้อยในทุกวันจะช่วยยืดอายุการใช้งานเครื่องมือให้คุ้มค่าและพร้อมใช้งานทุกครั้งเมื่อจำเป็น