แปรงทาสีเป็นเครื่องมือสำคัญที่ช่วยให้งานทาสีออกมาสวยงาม เรียบร้อย และประหยัดสีได้ดี ถ้าไม่ดูแลแปรงให้ถูกวิธี แปรงอาจเสียหาย ขนแข็ง เสียรูป หรือหลุดลุ่ย ทำให้งานทาสีไม่เรียบ และต้องเสียเงินซื้อแปรงใหม่บ่อยครั้ง แต่ถ้าเข้าใจวิธีการดูแลและรักษาอย่างถูกต้อง จะสามารถยืดอายุแปรง และทำให้แปรงพร้อมใช้งานซ้ำได้อีกหลายครั้ง
การทำความสะอาดแปรงทาสีหลังใช้งาน
การทำความสะอาดแปรงหลังทาสีเสร็จเป็นขั้นตอนสำคัญที่สุด เพื่อป้องกันไม่ให้สีแห้งติดขนแปรงจนแข็งและทำให้แปรงเสีย
1. ล้างแปรงให้เหมาะกับชนิดของสี
- ถ้าใช้ สีน้ำ เช่น สีน้ำอะคริลิก หรือสีน้ำทาผนัง ให้ล้างแปรงด้วย น้ำสะอาด ทันทีหลังใช้งาน เพื่อป้องกันไม่ให้สีแห้งติดขนแปรง
- ถ้าใช้ สีน้ำมัน เช่น สีทาไม้หรือสีทาโลหะ ต้องล้างแปรงด้วย น้ำมันสน หรือ ทินเนอร์ ก่อน เพื่อละลายสี จากนั้นล้างซ้ำด้วย น้ำสบู่อ่อน ๆ เพื่อขจัดคราบน้ำมันและกลิ่นทินเนอร์ออกจากขนแปรง
2. ล้างแปรงให้สะอาดจนไม่เหลือคราบสี
- ขยี้ขนแปรงเบา ๆ ในน้ำหรือน้ำสบู่
- เปลี่ยนน้ำล้างหลาย ๆ รอบจนกว่าน้ำจะใส ไม่มีสีเจือปน
- ตรวจสอบขนแปรงโดยบีบเบา ๆ ถ้าไม่มีสีไหลออกมาแสดงว่าล้างสะอาดแล้ว
3. ระวังอย่าบิดขนแปรงแรงเกินไป
- หลังจากล้างเสร็จ ไม่ควรบิดขนแปรงแรง เพราะจะทำให้ขนแปรงหัก เสียรูป หรือหลุดออก
- ควรสะบัดน้ำออกด้วยการเขย่าเบา ๆ หรือใช้มือบีบขนแปรงเบา ๆ จากโคนไปปลาย
4. จัดขนแปรงให้เข้ารูป และตากแปรงให้แห้ง
- ใช้นิ้วมือลูบขนแปรงให้เรียงตัวเข้ารูปสวยงาม
- แขวนแปรงโดยให้ปลายขนแปรงชี้ลง หรือวางแนวนอนบนที่ตากที่มีลมผ่าน
- หลีกเลี่ยงการตากในที่แดดจัดหรือที่อับชื้น เพื่อรักษาคุณภาพของขนแปรง
การจัดรูปทรงและการตากแปรงให้ถูกวิธี
หลังล้างแปรงจนสะอาดแล้ว ควรจัดการขนแปรงและตากให้ถูกวิธี เพื่อให้แปรงแห้งเร็ว และไม่เสียรูป
- ใช้มือค่อย ๆ ลูบขนแปรงให้เรียงตัวเป็นระเบียบ การจัดทรงก่อนตากจะช่วยไม่ให้ขนบานหรือกระจาย
- ตากแปรงในแนวตั้งหรือแนวนอนที่ปลอดภัย แขวนแปรงให้ปลายขนชี้ลง เพื่อให้น้ำไหลออกจากโคนแปรง หรือวางแนวนอนในที่ที่ลมผ่าน ไม่ควรตั้งแปรงให้ขนชี้ขึ้น เพราะน้ำจะขังอยู่ที่โคนแปรง
- หลีกเลี่ยงการตากแปรงในที่แดดจัดหรืออับชื้น แดดแรงเกินไปจะทำให้ขนแปรงแข็ง อับชื้นจะทำให้ขนแปรงขึ้นรา
การเก็บรักษาแปรงเมื่อไม่ใช้งาน
การเก็บแปรงหลังแห้งแล้วก็สำคัญไม่น้อย เพื่อให้แปรงพร้อมใช้งานได้นานที่สุด
- เก็บในที่แห้งและสะอาด หลีกเลี่ยงการวางแปรงในที่อับหรือมีฝุ่นเยอะ
- ใช้ปลอกหรือกระดาษห่อขนแปรงหลวม ๆ เพื่อรักษารูปทรงขนแปรง และป้องกันขนเสียรูปเมื่อเก็บไว้นาน
- แยกแปรงตามชนิดการใช้งาน เช่น แยกแปรงสำหรับสีน้ำกับแปรงสำหรับสีน้ำมัน เพื่อป้องกันการปนเปื้อน
เทคนิคยืดอายุแปรงทาสีให้นานที่สุด
นอกจากการทำความสะอาดและเก็บรักษาแล้ว ยังมีเทคนิคเล็ก ๆ ที่ช่วยถนอมแปรงให้ใช้งานได้นานขึ้น
- ใช้สีอย่างพอดี จุ่มสีลงไปแค่ประมาณหนึ่งในสามของขนแปรง เพื่อลดการสะสมของสีลึกเข้าไปถึงโคนแปรง
- หลีกเลี่ยงการกดแปรงแรงเกินไป กดแปรงเบา ๆ เวลาทาสี เพื่อลดแรงกดที่ขนแปรงและทำให้แปรงไม่บานเร็ว
- ล้างแปรงทันทีหลังใช้งานทุกครั้ง อย่าปล่อยให้สีแห้งติดแปรง เพราะจะทำความสะอาดได้ยาก และอาจทำให้แปรงเสียถาวร
- ซ่อมบำรุงแปรงถ้ามีขนแข็งหรือเสียรูป หากขนแปรงแข็ง สามารถแช่น้ำอุ่นแล้วล้างด้วยน้ำสบู่อ่อน ๆ เพื่อฟื้นสภาพขนแปรงให้นุ่มได้
การยืดอายุแปรงทาสีด้วยการทำความสะอาดอย่างถูกต้อง ตากให้แห้งดี และเก็บอย่างระมัดระวัง เป็นวิธีง่าย ๆ ที่ช่วยประหยัดเงิน และทำให้งานทาสีทุกครั้งเป็นเรื่องสนุก ไม่เสียเวลาและไม่ต้องเสียเงินซื้ออุปกรณ์ใหม่บ่อย ๆ
