ท่อร้อยสายไฟฟ้าเป็นอีกหนึ่งวัสดุที่มีความสำคัญมากในการเดินสายไฟทั้งภายในและภายนอกอาคาร เนื่องจากเป็นอุปกรณ์ที่จะช่วยให้การเดินสายไฟฟ้าเป็นระเบียบเรียบร้อย ซึ่งจำเป็นที่จะต้องผลิตจากวัสดุที่สามารถปกป้องสายไฟฟ้าจากการถูกกระแทกและป้องกันอันตรายหากเกิดการชำรุดได้ มาดูกันว่าท่อร้อยสายไฟฟ้าที่ใช้ในงานไฟฟ้านั้นมีประเภทไหนบ้างและมีความแตกต่างกันอย่างไร?
ท่อร้อยสายไฟฟ้าแบบโลหะ
ท่อโลหะแบบบาง (EMT)
ทำจากแผ่นเหล็กรีดหรือแผ่นเหล็กกล้าที่เคลือบด้วยสังกะสีและผิวภายในเคลือบด้วยอีนาเมล ซึ่งมาตรฐานของท่อชนิดนี้จะใช้ตัวอักษรสีเขียวในการระบุชนิด โดยมีขนาดตั้งแต่ 1/2 -2 นิ้ว สามารถใช้เดินลอยภายในอาคาร ลอยอากาศหรือฝังในผนังคอนกรีตได้ ยกเว้นการฝังในดิน พื้นคอนกรีต รวมถึงสถานที่อันตรายหรืออาจเกิดความเสียหายได้
ท่อโลหะขนาดกลาง (IMC)
ผลิตด้วยแผ่นเหล็กรีดหรือแผ่นเหล็กกล้าที่เคลือบด้วยสังกะสีเช่นเดียวกับท่อ EMT แต่จะมีความหนามากกว่าและปลายท่อจะมีเกลียวทั้ง 2 ด้าน โดยจะใช้ตัวอักษรสีส้มหรือสีแดงในการระบุชนิดและขนาดของท่อที่มีตั้งแต่ 1/2 – 4 นิ้ว เหมาะสำหรับงานเดินลอยภายนอก ฝังในผนัง และฝังในพื้นคอนกรีต
ท่อโลหะหนาพิเศษ (RSC)
ทำมาจากเหล็กรีดหรือแผ่นเหล็กกล้าที่เคลือบด้วยสังกะสีเช่นเดียวกัน แต่จะมีความด้านและหนากว่า รวมถึงมีเกลียวบริเวณปลายท่อทั้ง 2 ด้าน โดยจะใช้ตัวอักษรสีดำระบุ ขนาดและชนิดของท่อ ซึ่งมีตั้งแต่ 1/2 – 6 นิ้ว สามารถใช้ได้ทั้งนอกอาคาร ฝังผนังและฝังพื้นคอนกรีต
ท่อโลหะอ่อน
ทำจากแผ่นเหล็กกล้าเคลือบด้วยสังกะสี เป็นท่อที่สามารถโค้งงอได้และจะใช้เพื่อป้องกันสายไฟจากการถูกขีดหรือขูด รวมถึงฝุ่นควัน โดยมีขนาดตั้งแต่ 1/2 – 4 นิ้ว เหมาะสำหรับงานเดินสายไฟในสถานที่ปลอดความชื้นและเข้าถึงได้ง่าย แต่ห้ามใช้เป็นตัวนำแทนการใช้สายดินโดยเด็ดขาด
ท่อโลหะอ่อนกันน้ำ
เป็นท่อที่มี PVC หุ้มไว้เพื่อช่วยกันความชื้นและป้องกันการชำรุดของสายไฟซึ่งเกิดขึ้นมาจากไอของเหลว จึงสามารถใช้เดินสายไฟในพื้นที่ที่มีความเปียกชิ้นได้ และสามารถใช้ฝังในผนังหรือพื้นคอนกรีตได้
ท่อร้อยสายไฟฟ้าแบบพลาสติก
ท่อ PVC สีเหลือง
มีคุณสมบัติกันเปลวไฟ แต่จะไม่ทนต่อรังสี UV จึงทำให้ท่อชนิดนี้มีสีซีดจางและเปราะง่ายเมื่อต้องโดนแสงแดดเป็นเวลานาน จึงเหมาะกับงานฝังในผนังหรือฉาบติดผนังและทาสีทับได้ โดยมีขนาดตั้งแต่ 1/2 – 4 นิ้ว
ท่อ PVC สีขาว
ท่อที่นิยมมากที่สุดในการใช้งานในประเทศไทย เพราะสามารถดัดงอท่อร้อยสายไฟได้ง่าย ราคาถูก และสีขาวเหมาะสมเข้าได้กับผนังห้องส่วนใหญ่ สามารถทนต่อแสงแดดได้ดี ใช้งานในอุณหภูมิสูงได้ มีความยืดหยุ่นสูง และที่สำคัญคือไม่ลามไฟ (แต่ราคาสูงกว่าท่อสีเหลืองนะ)
ท่อ HDPE
ทำจากพลาสติกที่มีคุณสมบัติต้านเปลวไฟ (High Density Polyethylene) มีความแข็งแรงสูง สามารถยืดหยุ่นได้ดี เลือกใช้งานได้ทั้งแบบผิวเรียบและผิวลูกฟูก เหมาะสำหรับงานเดินสายไฟฟ้าบนพื้นที่โล่ง เช่น ฝ้าอาคาร ใต้ดินที่มีแรงดันต่ำถึงปานกลาง มีขนาดตั้งแต่ 1/2 นิ้วขึ้นไป
ท่อ EFLEX
ทำจากพลาสติกชนิด PA หรือ PE ที่มีคุณสมบัติไม่ติดไฟหรือไม่ลามไฟ มีลักษณะเป็นเกลียว เป็นคล้ายท่อโลหะอ่อน แต่จะมีความอ่อนตัวสูงและทนทาน สามารถดัดโค้งงอได้ เหมาะกับงานท่อร้อยสายไฟฟ้าทั้งแรงต่ำและแรงสูง รวมถึงสายเคเบิ้ล สายสัญญาณต่างๆ
อย่างไรก็ตาม หากจะเลือกท่อร้อยสายไฟฟ้าควรพิจารณาจากวัตถุประสงค์การใช้งาน และคุณสมบัติของวัสดุต่างๆ เหล่านี้ รวมถึงวัดขนาดและความยาวให้พอดี เพื่อที่จะได้เลือกซื้อท่อร้อยสายไฟฟ้าที่ตอบโจทย์การใช้งานมากที่สุด